ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر صحیح است یا باطل؟ در این نوشته قصد داریم موضوع ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر را از نظر مراجع تقلید و قانون جمهوری اسلامی مورد بررسی قرار دهیم.
پسرها برای ازدواج خود نیازمند رضایت پدر خود نیستند. اما برای دخترها این موضوع متفاوت است و آن ها برای ازدواج باید رضایت پدر خود را کسب کنند مگر اینکه تحت شرایطی که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد، پدر بدون دلیل از دادن اجازه به دختر خود برای ازدواج امتناع کند. که در این صورت باید از طریق دادگاه و بر اساس حکمی که دادگاه صادر می کند اقدام کرد.
در این مطلب این موضوع را توسط دکتر سیامک کرم زاده به عنوان یکی از بهترین وکلای در کرج بررسی می کنیم که آیا سن تاثیری در اجازه ی پدر دارد یا خیر؟ یا به عبارتی دیگر اگر دختر از یک سنی عبور کند می تواند بدون اجازه ی پدر خود ازدواج کند یا نه؟ در این باره لازم است هم حکم قانونی و هم حکم شرعی که در این مورد وجود دارد مورد بررسی قرار گیرد.
ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر + قانون جدید
یکی از موضوعاتی که پیش از این در نوشته ی « ازدواج بدون اجازه پدر» مورد بررسی قرار دادیم این بود که آیا دختر می تواند بدون اجازه پدر ازدواج کند؟ یا به عبارتی دیگر ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر صحیح است یا خیر؟پاسخ به این سوال را نمی توان به طور مطلق به صورت مثبت یا منفی داد. اما به طور خلاصه باید گفت که دختر برای ازدواج نیازمند اجازه ی پدر خود است و تنها در دو صورت است که دختر صرف نظر از سنی که دارد می تواند بدون اجازه ی پدر خود ازدواج کند:
⓵ پدر بدون «دلیل موجه» برای ازدواج دختر رضایت ندهد. این حکم در ماده ی ۱۰۴۳ قانون مدنی ( اصلاحی ۱۳۷۰/۸/۱۴) مورد اشاره قرار گرفته است.
⓶ دختر باکره نباشد. حتی اگر بکارت خود را بر اثر زنا از دست داده باشد (به استناد رای وحدت رویه دیوان عالی کشور مورخه ی ۱۳۶۳/۳/۲۴).
بر اساس متن قانون، سن دختر در مورد اجازه ی پدر برای ازدواج موضوعیت ندارد. به این معنا که دختر هر سنی که داشته باشد بایستی که برای ازدواج اش رضایت پدر را کسب کند. مگر اینکه یکی از دو شرط فوق الذکر وجود داشته باشد که در آن صورت، ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر صحیح خواهد بود. یا به طور کلی در هر سن دیگری.
☜ مطمئن ترین و قطعی ترین راه برای ازدواج بدون اجازه ی پدر این است که دختر به عنوان خواهان دادخواستی علیه پدر خود به عنوان خانواده طرح کند و در آن درخواست اجازه ازدواج و ثبت رسمی آن بدون اجازه ولی را از دادگاه بنماید. در رویه قضایی به کرات دیده شده است که دادگاه ها رایی مبنی بر ازدواج دختر با پسر بدون اجازه پدر را را داده اند. در این باره موضوعی که بسیار مهم است دلایلی است که شما می خواهید به آن استناد کنید. در این باره توصیه می شود قبل از هرگونه اقدامی قضایی با وکیل خانواده در کرج مشورت بنمایید.
مطلبی که در بالا به آن اشاره شد از نظر قانون مدنی ایران است. اما جالب است که بعضی از مراجع نظری خلاف قانون ابراز کرده اند که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد. همچنین ذکر این نکته ضروری است که شرایط برای ازدواج دائم و صیغه موقت متفاوت است.
ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر و نظر مراجع
سوالی که مطرح می شود این است که نظر مراجع راجع به ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر چیست؟
همانطور که در بالا نیز ذکر شد در مورد ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اذن پدر، بعضی از مراجع نظری متفاوت از قانونگذار داده اند. در استفتای به عمل آمده از دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی اینگونه پرسش شده است:
سوال: آیا دختری که به سن ۳۰ سال رسیده است باید برای ازدواج از پدر خود اجازه بگیرد؟
پاسخ: دختری که بیش از ۳۰ سال دارد اگر که فردی هوشیار باشد و بتواند به درستی تصمیم گیری کند و مصلحت خود را تشخیص دهد، می تواند بدون اجازه پدر ازدواج کند.
در این باره نیز قابل ذکر است که معیار، مرجع تقلید دختر است و نه مرجع تقلید پدر یا پسر. بنابر این اگر پدر یا پسر مرجع تقلیدشان با دختر متفاوت باشد. برای صحیح بودن ازدواج، مرجع تقلید دختر مهم است و نه آنها.
اذن پدر برای ازدواج دختر بالای ۳۰ سال رهبری
اذن پدر برای ازدواج دختر بالای ۳۰ سال رهبری منطبق بر قانون است. بر اساس نظر ایشان، ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر جایز نیست. به طور کلی، اذن پدر برای ازدواج دختر بالای ۳۰ سال رهبری یا هر سن دیگری منوط به اجازه ی پدر است و میزان سن در این مورد ملاک نمی باشد.
توجه داشته باشید که به عنوان یک قاعده ی کلی؛ از نظر رهبری در مواقع تضاد بین نظر مراجع و قانون، باید از قانون تبعیت کرد. قانون مدنی نیز در مواد ۱۰۴۱ و ۱۰۴۳ اذن پدر را برای ازدواج دختر ضروری دانسته است. فلذا اگر دختری بدون اجازه ی پدر خود ازدواج کند، فارغ از سنی که دارد، ازدواج او باطل است مگر اینکه یکی از ۲ شرایطی را داشته باشد که در بالا به آن اشاره شد.
بنابراین، دختر بالای ۳۰ سال برای ازدواج نیاز به اجازه ی پدر دارد و به طور کلی تر، بر اساس متن قانون مدنی، هر دختری در هر سنی که باشد برای ازدواج اش نیازمند اجازه ی پدر خود است. البته قابل ذکر است که اگر دختر پایین ۱۳ سال بخواهد ازدواج کند علاوه بر اجازه ی پدر، اذن دادگاه نیز لازم است.
شرایط صیغه موقت دختر بالای ۳۰ سال
در مورد شرایط صیغه موقت دختر بالای ۳۰ سال باید گفت که شرایط صیغه موقت برای تمامی سنین یکسان است و تفاوتی از این نظر وجود ندارد. همانطور که در مورد ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر همین گونه است. اما همانطور که پیش از این نیز ذکر شد در مورد نکاح موقت یا همان صیغه موقت امکان یا عدم امکان جاری کردن صیغه برای دختر باکره بدون اجازه پدر بستگی به مرجع تقلید طرفین دارد.
شرایط ازدواج دختر بالای ۴۰ سال
آنچه که در مورد ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر ذکر کردیم در مورد ازدواج دختر بالای ۴۰ سال نیز وجود دارد. اما مختصرا به این موضوع اشاره می کنیم که نظر بعضی از مراجع این است که دختر باکره در هر سنی که باشد برای ازدواج خود نیازمند اجازه ی پدر است و از سویی دیگر بعضی از مراجع معتقد اند بعد از یک سنی، خود دختر چون به بلوغ عقلی می رسد می تواند بدون اجازه ی پدر خود ازدواج کند.
شایان ذکر است که قانون ایران در هر صورت، ازدواج دختر باکره را منوط به اجازه ی پدر می داند و سن را ملاک قرار نداده است.
تفاوت بین نظر مرجع تقلید و قانون برای ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر
در مورد مغایرت نظر مراجع و قانون در مورد ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر تکلیف چیست؟ در این باره توجه داشته باشید که نظر مراجع برای مقلدین خود از نظر شرعی واجب الرعایه است یعنی مقلدین باید بر اساس نظر مرجع خود عمل کنند. حال اگر مقلدی بر اساس نظر مرجع تقلید خود عمل کند ولی نظر مرجع او خلاف قانون باشد، او از نظر شرعی مرتکب فعل حرامی نشده است. اما عمل او وجه ی قانونی ندارد و مورد قبول قانونگذار نیست.
از نظر قانونی در زمانی که نظر مراجع تقلید با نظر قانونگذار در مغایرت است، این نظر قانونگذار است که ملاک است و باید طبق آن عمل شود. این حکم نیز ریشه در نظم اجتماعی دارد به این علت که اگر غیر از این باشد، با تعدد قوانین مواجه می شویم و نظم اجتماعی دچار چالش می شود.
ازدواج موقت (صیغه موقت) بدون اجازه پدر در رویه قضایی
در مورد ازدواج موقت، صیغه موقت یا نکاح موقت سوالی که مطرح می شود این است که آیا در صورت باکره بودن دختر بدون اجازه پدر می توان اقدام به صیغه موقت کرد؟ دیوان عالی کشور در رای شماره ۹۵۰۹۹۷۰۹۰۷۵۰۰۱۱۷ اشعار می دارد:
شرط رضایت پدر در ازدواج موقت (صیغه موقت) برای دختر باکره؛ بستگی به مرجع تقلید زوجین دارد. بر این اساس اگر زوجین اعلام نمایند که از مجع تقلیدی تبعیت می کنند که نظر بر عدم استراط اجازه پدر داشته باشد، انعقاد آن عقد بدون اجازه پدر نیز صحیح است.
بنابراین در صورتی که صیغه عقد موقت به درستی جاری شود نیازی به اذن پدر وجود ندارد مشروط به اینکه طرفین از مرجع تقلیدی تبعیت کنند که نظر بر عدم لزوم اجازه ی پدر برای دختر باکره داشته باشد.
بکارت و صیغه موقت ( عقد موقت)
بر اساس نظر غالب مراجع، نداشتن بکارت شرط صحیح بودن صیغه موقت است. اگر دختری با داشتن بکارت قصد ازدواج موقت یا همان صیغه موقت را داشته باشد یا این که اجازه ی پدر خود را کسب کند.
اما توجه داشته باشید که در این بین، تعداد محدودی از مراجع مانند آیت الله سید محمد صادق روحانی نظرشان این است که صیغه موقت برای دختر باکره و بدون اجازه پدر نیز صحیح است. استناد این مراجع این است آیه ی ذکر شده در سوره نساء در مورد دختر باکره غیر بالغه و غیر رشیده است. در رویه ی قضایی و رای دیوان عالی کشور استناد به نظر مراجع در این مورد معتبر تلقی شده است.
شرایط صیغه موقت دختر بالای ۳۰ سال
در مورد شرایط صیغه موقت دختر بالای ۳۰ سال باید گفت که شرایط صیغه موقت برای تمامی سنین یکسان است و تفاوتی از این نظر وجود ندارد. همانطور که در مورد ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر همین گونه است. اما همانطور که پیش از این نیز ذکر شد در مورد نکاح موقت یا همان صیغه موقت امکان یا عدم امکان جاری کردن صیغه برای دختر باکره بدون اجازه پدر بستگی به مرجع تقلید طرفین دارد.
جهت ارتباط با بهترین وکلای خانواده در کرج با بیش از ۲۰ سال سابقه ی درخشان می توانید با شماره ی ۳۶ ۴۱ ۳۲۷ ۰۹۱۲ تماس حاصل فرمایید
آیا دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدرش می تواند ازدواج کند؟
به طور کلی در مورد ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر، فتاوی مراجع، برای مقلدین محترم و متاع است؛ البته به شرط اینکه در تضاد و تزاحم با قانون قرار نگیرد. چرا که اگر غیر از این باشد نظم اجتماعی دچار خدشه می شود. بنابر این در این مورد خاص، اگر دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدرش ازدواج کند، عملی حرام و غیر شرعی مرتکب نشده است اما بر ازدواج او اثر حقوقی مترتب نیست و قانون گذار، این ازدواج را صحیح نمی داند. بنابراین از نظر قانونی ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اذن پدر از نظر قانونی صحیح نیست.
ازدواج بدون اجازه پدر غیر نافذ است و نه باطل. به این معنا که پس از ازدواج دختر اگر پدر رضایت خود را ابراز کند، ازدواج او صحیح خواهد بود و اگر رضایت خود را ابراز نکند ازدواج او باطل محسوب می شود. موضوعاتی مانند طلاق توافقی نیز از مسائلی است که بعد از ازدواج مطرح می شود.
تنها روشی که در این باره وجود دارد اجازه از طریق دادگاه است برای این منظور زوجه باید دادخواستی علیه ولی خود بدهد و در آن شرایط شخصی که میخواهد با آن ازدواج کند را قید بنماید. در این دادخواست اشاره به درآمد، میزان مهریه، و احراز هم کفو بودن از سوی دادگاه ضروری است. خانم باید بتواند به دلایلی استناد کند تا دادگاه مجاب به رای مبنی بر ازدواج طرفین شود. توصیه می گردد قبل از هرگونه اقدامی با وکیل خانواده در کرج مشورت نمایید.
مغایرات نظر مراجع با قانون
یکی از مشکلات و چالش هایی که ممکن است وجود داشته باشد، مغایرت نظر مراجع تقلید و قانون است. سوالی که پیش می آید این است که در صورتی که نظر مراجع تقلید با نظر قانونگذار مغایر و متضاد باشد تکلیف چیست؟ باید از نظر مراجع تقلید کرد یا باید قانون را اجرا کرد؟ نظر مراجع در مورد ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر چیست؟
این تضاد و تزاحم همواره در موضوعات مختلفی مشاهده شده است. یکی از آن موضوعات نیز ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر است. در این مورد همانطور که در بالا اشاره شد، از نظر بعضی از مراجع چون دختر پس از ۳۰ سال دارای قدرت تصمیم گیری و مصلحت اندیشی تلقی می شود، می تواند بدون اجازه پدرش ازدواج کند، در حالی که مواد قانونی، فارغ از سن دختر، اجازه ی پدر را لازم دانسته اند.
در پاسخ به سوال بالا باید گفت که اگر نظر مراجع با نظر قانونگذار مغایرت داشته باشد، ملاک نظر قانونگذار است و باید طبق مواد قانونی عمل کرد. علت آن هم این است که ماهیت جامعه اجتماعی ایجاب می کند که تمامی مردم از یک قانون واحد پیروی کنند تا هرج و مرج در جامعه ایجاد نشود. البته شایان ذکر است که تبعیت از نظر مراجع، برای مقلدین متاع و محترم است.
جهت ارتباط با بهترین وکلای خانواده در کرج با بیش از ۲۰ سال سابقه ی درخشان می توانید با شماره ی ۳۶ ۴۱ ۳۲۷ ۰۹۱۲ تماس حاصل فرمایید
⁉️ سوالات متداول:
۱.دختری ۳۰ ساله هستم آیا می توانم بدون اجازه ی پدرم ازدواج کنم؟
همانطور که در بالا اشاره شد از نظر قانونگذار برای ازدواج دختر، اذن پدر ضروری است. اما بعضی از مراجع ازدواج چنین دختری را صحیح دانسته اند. برای مشاهده جزییات بیشتر در مورد ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر متن بالا را مطالعه فرمایید.
۲.دختری ۴۰ ساله هستم آیا می توانم بدون اجازه پدرم ازدواج کنم؟
از نظر قانونی خیر. البته بعضی از مراجع چنین ازدواجی را تحت شرایطی صحیح دانسته اند. توصیه می شود برای جوابی کاملتر متن بالا مشاهده شود.
۳.اگر نظر مرجع تقلیدم با قانون مغایر باشد، کدام یک ملاک است؟
از نظر قانونی، تنها حکم قانون ملاک است.
۴. ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر قانونی است؟
ازدواج دختر بالای ۳۰ سال بدون اجازه پدر طبق متن قانون، صحیح محسوب نمی شود. جهت جزییات بیشتر به متن بالا مراجعه فرمایید.
سلام دختری هستم ۲۱ ساله آیا امکان ازدواج بدون اجازه ی پدرم رو دارم؟ پدرم بدون دلیل مانع از ازدواج من با پسری که دوستش دارم شده. ممنون.
سلام من ۴۰ سالمه و ترکیه زندگی میکنم آمدم چند روز برای گردش
و مجردم وقتی با پسر میرم بیرون مادرم میگه من نگرانتم مسوولیت با منه
مگه میشه دختر ۴۰ ساله اجازه خانواده داشته باشه من خسته شدم مجردم ولی دخالت میکنند
سلام
بستگی به ادله ی شما دارد.
در صورتی که ادله ارائه شده به دادگاه مورد تایید باشد، با حکم دادگاه این امکان وجود دارد.
سلام
مشکل شما، مشکل حقوقی نیست.